Kuzul ar Brezhoneg

Groupement d'associations culturelles de langue bretonne

Blog

  • KaB à Carhaix

    Gouel al Levrioù e Breizh -  Karaez 25 & 26  a viz Here 2014

    Festival du livre en Bretagne - Carhaix - 25 & 26 octobre 2014


    Sinadeg war stand Kuzul ar Brezhoneg
    Dédicaces sur le stand de Kuzul ar Brezhoneg

    D'ar Sadorn / le samedi :
    Herve Sebille Kernaudour evit kinnig Dictionnaire du breton du Trégor-Goëlo Vallée (Kuzul ar Brezhoneg)
    Aline Gleoneg evit troidigezh Danevelloù evit ur bloaz (danevelloù/Luigi Pirandelllo, Mouladurioù Hor Yezh)
    Kristian Braz evit troidigezh Chaokañ Mizer (romant/Flann o’Brien, Mouladurioù Hor Yezh)

    D'ar Sul / le dimanche :
    Alan Martel evit troidigezh An avel en haleg (romant/Kenneth Grahame, An Alarc'h)
    Herve Sebille Kernaudour evit kinnig Dictionnaire du breton du Trégor-Goëlo Vallée (Kuzul ar Brezhoneg)
    Daniel Carré evit troidigezh Le tournant de la mort (deizlevr brezel/Loeiz Herrieu, TIR)
    Kristian Braz evit troidigezh Chaokañ Mizer (romant/Flann o’Brien, Mouladurioù Hor Yezh)
    Olier Biguet evit troidigezh Shining (romant/Stephen King, Mouladurioù Hor Yezh)
    Noémie Lassalle evit tresadennoù Ar pezh a blij din (levr bugale, An Alarc'h)

    Roet e vo Priz Langleiz 2014
    d’ar Sadorn 25 a viz Here
    da 4 eur.

  • Pennadoù Marsel - 1

    Ar patatez disprizet

     

    Anavezet em eus patatez gouez e Pennfeunteun ha ne groge ket ar c'hleñved war o zelioù, ar re all a veze suilhet hag ar re-mañ a chome atav ken yac'h. Anvet oa ar batatezenn « Steredenn an Norzh », lagadoù ruz, melen-vi en diabarzh hag e oa sec'h e-giz bleud. Me n'em eus ket gallet debriñ hini ebet ken sec'h oant, kaer oa lakaat lipig warno n'e oa ket a voaien da zebriñ. Va zad, tost da vezañ dizent (unan a chome dezhañ war laez) a lakae anezho da ziskenn gant ur werennad gwin Pacha  bep an amzer. Ur  c'hastad  lipig en e asied. Ne garje ket ur pemoc'h du gant an naon debriñ anezho nag ur pemoc'h-gouez o kreviñ gant an naon zoken. Setu ar patatez-se zo bet lezet a-gostez, aet da goll kredapl bras.

  • An anv pesk tarz(h)enn

    Pennad klok bet embannet en Hor Yezh n° 279 - Gwengolo 2014

    167. An anv pesk tarz(h)enn (Pleuronectes platessa).
    Ar pesk plat-mañ, anavezet mat, a gaver anvet ivez lizenn (ls.: lized pe lizenned ) e Bro-Leon hag er marzoù, ha plaisenn (ls.: plaised ) e Treger ha Goueloù.
    Kavet e vez tarz(h)enn e su Breizh, e Kernev adalek Morgad, ha Bro-Wened a-bezh ICTB.420 R383.


    Daoust ma’z eo ar stumm ledetañ e Breizh-Izel — kavet e vez e 37 poent diwar 139 hervez ICTB — ne oa ket ar stumm anavezetañ er geriadurioù a ra kentoc’h gant stummoù an hanternoz.
    An implij peurunvan kentañ a seblant bezañ graet gant Per Denez en e c’hGeriadur brezhoneg Douarnenez (1. Pesked; 2. Laboused), 1980, p.136: «TARZHENN ['tarzEn] plie, carrelet, Pleuronectes platessa f. un darzhenn MS pl. tarzhenned JK».
    Heuliet eo bet ar skrivadur-se war-lerc’h: F. Favereau Geriadur ar brezhoneg a-vremañ 1992, hag a ro un distagadur gwenedek [tarhEn], p.725b; Geriadur brezhoneg an Here (2001), p.1265b; Ofis Publik ar Brezhoneg, Ar pesked mor, 2003. (...)

    Divi gKervella

  • Ar Bier e Tchekia

    Pennad klok bet embannet en Al Lanv n°132 - Gouere 2014.

    Diaes eo gouzout abaoe pegoulz e vez produet bier e Tchekia, met roudoù dre skrid deus an XIIIvet kantved a veneg breserezhioù bras e kêrioù Plzeň, České Budějovice ha Praha. Ret ’oa kaout un aotre ispisial evit gellout evit bresañ bier (anvet ar galloud bresañ). En amzer-se e oa ar bier disheñvel diouzh an hini a vez graet bremañ (gant blazioù kreñvoc’h, muioc’h a spisoù, ha teñvaloc’h).
    Abaoe an IXvet kantved e vez kutuilhet houpez e Norzh Bohemia, anvet ar Saaz (houpez ruz a vez kutuilhet gant an dorn). Dous-tre eo an dour ivez er vro. Gant ar c’hriterioù-se, hag a zo ar re bouezusañ evit kaout ur bier gant ur blaz a-feson, e c’heller kaout un displegadenn deus kalite ar bier e Tchekia (ouzhpenn da-se e vez produet du-se heiz gant nebeut a brotein, ar pezh a zo talvoudus ivez). Ma ’vez ar bier tchek a galite ez eo ivez peogwir na vez ket ouzhpennet produioù kimiek ennañ evel e Bro-Alamagn (lezennoù ispisial a zo bet graet). Staget eo Istor ar bier e Tchekia ouzh krouidigezh ar Pilsner Urquell, e 1842. Ul levezon a vo gant ar mod nevez da vresañ bier bet ijinet e Plzeň war ar bed a-bezh. Bez ’zo e kazi holl kêrioù Tchekia, bras pe bihan, ur bresti (da neubeutañ). Ar re vrasañ a zo reoù České Budějovice (kêr Budweis en alamaneg), Plzeň (Pilsen en Alamaneg) ha Praha.
    Produet e vez houpez a galite e Reter ar Republik Tchek a vez adwerzhet er bed a-bezh. Pouezhus-tre eo an houpez er bier. N’haller ket produiñ houpez e pep bro. An hini a vez produet ar muiañ er Republik Tchek eo ar Saaz, un houpezenn ruz (ne vez implijet nemet ur seurt  houpez er bier Pilsner Urquell, hag houmañ eo. Dibarded ar merk-se eo, rak ur roll kreñv ’vez gant blaz an houpez). E Norzh Bohemia, kostez kêr Žatec, e teu an houpez-mañ. Pell ’zo e veze fardet bier er manatioù ivez, evel e Belgia bremañ, met bremañ ez eo ral a-walc’h.
    Bremañ ez eo bet adprenet kazi an holl verkoù bihan gant an embregerezhioù bras, met, ne vez ket kaset pell ar produ d’e werzhañ (da skouer, ar Starobrno na ’vo kavet nemet tost a-walc’h deus kêr Brno).
    Met bez’ a zo memestra bier broadel (Krusovice, Gambrinus, Kozel) ha bier a vez skignet er bed a-bezh (Pilsner Urquell, Budvar). (...)

    K.M

  • Trawalc'h!

    Pennad klok bet embannet en Al Liamm n°405 - Gouere/Eost 2014.

    N’eus ket keit-all em boa lennet ur frazennig souezhus (« Les trois principales revues littéraires, à savoir Brud Nevez, Al Liamm et An Alarc’h, sont liées aux principaux éditeurs Emgleo Breiz et Al Liamm en tête », Mannaig Thomas, Une littérature en dépendances, p.191, in Bretagne linguistique 18, dindan renerezh Ronan Calvez, CRBC-UBO, 2013) diwar-benn ar c’helaouennoù lennegel ’oa meneget teir anezho er pennad : Brud Nevez, Al Liamm hag... An Alarc’h ! Ne ouien ket e oa deuet ti-embann An Alarc’h da vezañ, ken trumm hag ar fouerell goude ur banne sistr klouar, ur gelaouenn lennegel... Da geñver un dezenn diwar-benn Al Liamm (bet kinniget e Brest e 2009) em boa bet tro c’hoazh da glevout (hag an eurvad ’m eus bet da lenn ar rentañ-kont abaoe, ivez...) disklêriadurioù ken souezhus all gant izili ’zo a oa ’barzh ar juri. Un tañva a ginnigan deoc’h amañ...
    Ur benveg stourm evit dazont hor yezh eo Al Liamm ha ne c’heller ket asantiñ ken d’ar prederiachoù daouwenneg ha d’an droukkomzoù otus ha tonius diazezet war grak-soñjoù mestroniet fall a vez skignet gant lod. Evel-just n’eo ket bet disi na direbech Al Liamm evel kement oberenn denel. Kavout a reer enni peadra da skodegiñ a-wechoù, da vezañ strafuilhet-mik gwechoù all ha da gounnariñ ivez gant skridoù ne vefent ket embannet hiziv. Ar skridoù-se, avat, a zo da vezañ studiet, burutellet, barnet (ha taget, ma ve ret) hervez meiziadoù o mare ha n’eo ket hervez ar mennozhioù a-vremañ pe hervez sorc’hennoù brizh-skiantel... (...)

    Koumanantit! Abonnez-vous! Subscribe!

  • Article: La Fille qui venait d'un pays disparu

    Pennad klok bet embannet en Al Liamm n°404, Mae, Even 2014.

    Saskia Hellmund-Lahellec a zo bet ganet e 1974 en RDA. Abalamour d’he bro ha gwrizioù orin ez eus enni, abaoe 25 bloaz, ur santad a zibarded a restaol deomp amañ en he skrid.
    Graet he deus studioù istor ha kaset da benn un dezenn gall-hag-alaman. Kelennerez eo bet er Sorbonne a-raok dont da chom da Vreizh. Heñcherez evit an douristed eo bremañ hag e karg eus ar c’hehentiñ hag ar buheziñ e Ti an Dugez Anna e Montroulez.

    « Dont a rit eus neblec’h. »
    Petra ’c’hellan-me respont ? N’eo nemet ar wirionez. Dont a ran eus ur vro hag a zo aet da get. Evel un touell, evel ar pezh a c’hoarvez en ur marvailh.
    Chom a ran sorc’hennet gant va bro. Lezet he deus he roud warnon. Skilfet on bet ganti da viken. Merket don on em c’horf, skarzhet ha lakaet a-gostez on bet. Lakaet war-wel ivez.
    Dont a ran eus tu all ar melezour. Evel ar goantenn kousket er c’hoad ez on dihunet ur mintinvezh en ur bed nevez, estren ha souezhus.
    Eus an eil devezh d’egile, pe dost, ez eo bet pennboellet bed va bugaleaj. Da viken, hep gellout distreiñ war va c’hiz. N’on ket gouest da adpakañ va amzer dremenet, diwirheñvel eo, digomprenus evit ar re a zo tro-dro din bremañ.
    Ganet on bet en RDA e 1974. 15 vloaz oan pa oa bet diskaret ar voger, 16 vloaz pa oa bet diverket va bro diwar ar gartenn, diverket diouzh an douaroniezh. Graet ’vez outi “RDA gozh” pe “ez-Alamagn ar Reter”. Daoust d’ar strivoù-se n’eo ket aet va bro da get penn-da-benn. Bevañ a ra e kalonoù he bugale c’hoazh, en eñvor an holl re o deus bevet enni ul lodenn eus o buhez. Bevañ a ra er re a zo bet gloazet don, er re a zo c’hwerv, er re a c’hoantae doujañs evit an den. Bevañ a ra e hiraezh ar re o deus bevet o zammig buhez sioul hag a zo bremañ dibourvez, lezet a-gostez, dilezet.
    Penaos displegañ eo bet va bugaleaj disheñvel diouzh an holl draoù a anavezit ? Pegen iskis ha disheñvel eo evidoc’h hon hunvreoù, hon soc’hennoù, hon stourmoù deomp-ni.
    Bevet em eus en ur gevredigezh diazezet war dalvoudegezhioù uhelvennet ha breinet war un dro. Un toull-bac’h brevus kenkoulz hag ur c’hoant da grediñ er pep gwellañ en den.
    « Dont a rit eus neblec’h. » (...)

    Koumanantit! Abonnez-vous! Subscribe!

     

  • Nom de lieu

    Embannet eo bet ar pennad-mañ e Hor Yezh niv 278 - Mezheven 2014.

    L13. Un notennig bennak ouzhpenn diwar-benn ar Jentilez, anv un enezeg e Treger (gw. L7, niv. 276 hag L10 & L11, niv. 277)

    Evit klokaat an danvez degaset e roan da c’houzout unan eus ar martezeadennoù degaset gant Gwennole ar Menn (1938-2009), dre gomz, e-tro ar bloavezhioù 2000. Kinnig a rae gwelet, er stumm Enezïoù (peder silabenn) — anv arall an enezeg —, an dibenn -ïoù, a gaver e mamm-ïoù, tad-ïoù, hag en un toullad brav a anvioù tud evel Gourioù, Kadioù, h.a. An elfenn -ïoù-se a dalvezfe un dra bennak evel “liammañ, unaniñ”, amañ gant ar ster « enezennoù hag a vefe liammet » d’an izelvor. Kement-se a zo gwir evit inizi bras ar c’hornaoueg dreist-holl (Bonno, Enez ar Breur hag Enez-Plat) ha kerreg hag a ya da heul evel Kostann. Ar re-mañ holl a ya d’ober ur pezh mell plateiz divoret d’an izelvor. N’eo ket ken gwir evit enezennoù ar reter (Melbann ha Riouzig). Met marteze e oa kont a-hend-all gwechall pa oa izeloc’h live ar mor, kement-mañ evit Melbann dreist-holl, hag a c’halle bezañ stag dre-se ouzh ar reoù all da zazre ar reverzhioù bras.
    Enez ar Breur a vez roet a-wechoù evit “Île aux Moines”, an enez pennañ, roet evel « Jântilez » nemetken gant enklask Alan ar Berr en Annales hydrographiques (1973) [gwelet ar roll anvioù savet gant Gireg Konan en HYZH277/48 evit an enez-se]. Notennomp evelkent ez eus ur garreg anvet « ar Breur » en norzh da Vonno. N’eo ket meneget homañ en Annales hydrographiques met kavet e vez war gartenn ar Service Hydrographique et Océanographique de la Marine niv.7125P « Abords de Perros-Guirec Les Sept Îles de l’Île Grande à l’Île Balanec » (1995).

    Divi gKervella

    Koumanantit! Abonnez-vous! Subscribe!

  • Breizh unvan

    Breizh Unvan!

     

Pages

S'abonner à Blog
trouducru