Le Président (Nelson Mandela) et la poète (Ingrid Jonker)
Un article de Johan HELLINX a-propos d'un poème d'ingrid Jonker en Afrikaans lu par Nelson Mandela en 1994.
"Petra ’ra an nen pa rank lakaat an amzer da dremen pa vez kaset d’an toull-bac’h e-pad bloavezhioù ha bloavezhioù ? Penaos mont dezhi evit chom hep kavout hir e amzer ? Setu amañ ur goulenn pouezus graet sur ha serten gant Nelson Mandela, pa voe toullbac’het e Robbeneiland e 1964. Soñjal a ra din ez eo anavezet mat istor Mandela gant lennerien Al Liamm : enebour an apartheid anezhañ, e oa bet harzhet ha toullbac’het betek fin e vuhez tost da vat. Alvokad a-vicher, Mandela a zifenne gwirioù ar re zu hag emezelet en doa en ANC e 1944, a-gevret gant e geneil Oliver Tambo. Stourm taer a rae an ANC ouzh politikerezh an apartheid. Chom a ra prizoniad e toull-bac’h Robbeneiland betek 1982. Met kement-se ne dalvez ket eo dibrizoniet diouzhtu : kemm a ra toull-bac’h meur a wech c’hoazh. E 1990 hepken e voe dieubet. Forzh penaos, tremen a ra ouzhpenn 25 bloaz e toulloù-bac’h Suafrika. Kemm a ra dazont e vro, avat, a-dal ar mare ma voe dieubet. Diskaret e oa bet an apartheid hag e miz C’hwevrer 1994 e oa bet aozet an dilennadegoù demokratel kentañ. D’an oad 75 bloaz e teuas Mandela da vezañ prezidant Suafrika.
E 1964 e oa neuze ret-mat da Vandela kavout peadra da lakaat an amzer da dremen buanoc’h ha dreist-holl en ur mod speredekoc’h. Petra ober en toull-bac’h ? Klask dreistbevañ da gentañ, a soñj din... Kalet e oa ar vuhez pemdeziek evit ar brizonidi bolitikel, dreist-holl evit ar re zu o c’hroc’hen. Ne vefe morse torret nerzh ha youl Mandela en toull-bac’h. Nac’h a rae da skouer lavarout « baas » (mestr) d’e ziwallerien. Met ne nac’he ket mont e darempred ganto en o yezh, an (...)"
L'article complet est à lire dans Al Liamm n°402.
Abonnez-vous!
